مقاله مقایسه تنفس جانوران

مقاله مقایسه تنفس جانوران

مقدمه:

وظیفه دستگاه تنفس (به انگلیسی: Respiratory System) تأمین اکسیژن برای سلول‌های بدن و دفع دی‌اکسید کربن (گاز کربنیک) حاصل از متابولیسم است.

تمام حیوانات پرسلولی به نوعی دستگاه تنفس دارند که در جاندران ساکن آب محل تبادل گازها را آبشش و در پستانداران و پرندگان شش می‌نامند.

در جانورانی مانند کرم خاکی تنفس از نوع تنفس پوستی و در حشرات دستگاه تنفس از نوع تنفس نایی است.

در این مقاله فقط به بررسی دستگاه تنفس انسان که مشابه اغلب پستانداران است می‌پردازیم.

تنفس یاخته‌ای

تنفس یاخته‌ای مجموعه‌ای از دگرگشت (متابولیزم) یا سوخت‌وسازهایی است

که به وسیله تغییرات ترکیبی و تخریبی در موجودات زنده انرژی شیمیایی درون خوراک‌ها را به آدنوزین تری‌فسفات و مواد زاید تبدیل می‌نماید. واکنش‌هایی که در تنفس یاخته‌ای رخ می‌دهند

فروگشت یا کاتابولیسم نام دارند که در آن یاخته‌ها، مولکول‌های پیچیده را فرومیشکنند و ویران می‌سازند تا بتوانند از آنها انرژی گرفته و از نیروی آنها بکاهند.

فروگشت:

از این رو فروگشت یک فرایند برون‌گرمایی (اگزوترمیک) است. فروگشت نیمی از فرایند سوخت‌وساز بدن (دگرگشت یا متابولیسم) را تشکیل می‌دهد. نیمه دیگر فراگشت (آنابولیسم) نام دارد. مواد خوراکی که توسط یاخته‌های حیوانی و گیاهی برای تنفس یاخته‌ای استفاده می‌گردد

شامل قند، اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب و مولکول اکسیژن به عنوان یک عامل اکسنده مشترک است. انرژی این مواد خوراکی درون آدنوزین تری‌فسفات دخیره گشته است.
که سومین گروه فسفات آن دارای پیوند ضعیفی با باقی مولکول خوراکی است که به راحتی شکسته شده و سبب ایجاد پیوندهای قوی تری می‌شود،
بنابراین انرژی مورد نیاز برای تنفس یاخته‌ای را منتقل می‌نماید

که در فرایندهایی در بدن همچون زیست‌ساخت، حرکت، جابه جایی مواد درون بدن و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. بازده تئوریک کلی تنفس یاخته‌ای ۳۸ مولکول آدنوزین تری‌فسفات است .
که بسته به شرایط بدن ممکن است تغییر کند.

بینی خارجی از استخوانها و غضروف‌ها تشکیل شده‌است.

حفره‌های بینی از مخاط و عروق خونی پوشیده شده‌اند.
که هوا را قبل از رسیدن به ریه‌ها گرم و مرطوب می‌کنند و با کمک موها و مژک‌ها گرد و غبار آن را می‌گیرند.

ادامه مطلب