ریزگرد ها

تاریخچه

رخداد خشکسالی و کاستی های مدیریتی در کشورهای عراق، عربستان،

سوریه و کشورهای جنوبی خلیج فارس، راهی شدن هر چه بیشتر ریزگردهابه

سمت کشورمان را در پی دارد. بابهره گیری ازتصاویر ماهواره ای،

اطلاعات نقشه های هواشناسی در منطقه و همچنین مدل سازی مسیرهای گرد وغبار

و حرکت ذرات معلق، امکان شناسایی کانون های مهم گرد و غبار فراهم شده است

که اکثر این کانون ها در شمال و غرب عراق و همچنین شرق سوریه قرار دارند،

هر چند در بعضی موارد توفان هایی با منشاء جنوب عراق و عربستان هم گزارش شده است.

گرد وغباربه ذراتی بسیار کوچک و سبک با قطر کمتر از ۵ میکرون اتلاق می شود

که در اثر فرسایش بادی و بیابانزایی توسط باد تا مسافت بسیار طولانی جابجا شده و انتقال می یابند.

باد به عنوان عامل ایجاد کننده این پدیده بوده است که در شمال خاورمیانه شکل می گیرد و باگذر از کوه های ترکیه و شمال عراق

مانند قیفی به بیابان های عراق و سوریه سرازیر می شود و تا خلیج فارس و رسیدن به سطح آب های آزاد پیش رفته و گرد وغبار را منتقل می سازد.

از ۴ دهه پیش تاکنون، پدیده گرد و خاک در مناطق وسیعی از جهان از جمله نواحی جنوب غرب آسیا،

آسیای مرکزی، جنوب غرب آمریکای شمالی، شمال آفریقا و … که کمربند گرد و غبار جهانی گفته می شود، به فراوانی دیده شده است.

مقدمه

هوای پاک یکی از نعمتهای الهی است که برای ادامه حیات بشر، نباتات و حیوانات و جریان زندگی در این کره خاکی ضروری است.

مردم جهان هر ساله حتی بیشتر از حوادث رانندگی جان خود را بر اثر آلودگی هوا از دست می دهند.

آلودگی هواناشی از ریزگردها می تواند منجر به ایجاد بیماری هایی مانند آسم تحریک شده، برونشیت، بیماری های قلبی و ریوی و آلرژی های تنفسی شود.

ذرات معلق، به ذرات جامد و مایع بزرگتر از اندازه مولکول (با قطر تقریبی ۰۰۰۲/۰ میکرون  )

و کوچکتر از ۵٠٠ میکرون گفته می شوند که در هوا پخش هستند. ذراتی با قطرهای

فوق از چند ثانیه تا چندین ماه در هوا می توانند بصورت معلق باقی بمانند. ذراتی با قطرکمتر از ۱/۰ میکرون

تحت تأثیر حرکات براونی قرار می‌گیرند که ناشی از برخورد با ملکول‌های اطراف می باشد.

ذراتی با قطر بین ۱/۰ تا ۲ میکرون دارای سرعت‌های ته‌نشینی خاصی در هوای آرام هستند که در مقایسه با سرعت‌ باد این سرعت ناچیز است.

این ذرات تمایل دارند که از طریق ایجاد باران و باران‌شویی از اتمسفر خارج شوند.

ذراتی با قطر بزرگتر از ۲ میکرون دارای سرعت‌های ته نشینی قابل توجه اما کوچکی هستند.

ذرات با قطر تقریبی بیشتر از ۲۰ میکرون دارای سرعت‌های ته نشینی بزرگتر بوده و توسط نیروی ثقل و سایر فرآیندهای اینرسی از هوا خارج می‌شوند[۳].