افشاریه

عصر حکومت‌ افشاریه‌ یکى‌ از مهم‌ترین‌ و حساس‌ترین‌ دوره‌های‌ تاریخى‌ ایران‌ به‌ شمار مى‌رود؛

اما به‌رغم‌ آنکه‌ برجسته‌ترین‌ نتیجه ظهور دولت‌ آنان‌ سرکوب‌ و اسقاط افغانان‌ و بیرون‌ راندن‌

نیروهای‌ روس‌ و عثمانى‌ از ایران‌ بود، به‌ چند دلیل‌ عمده‌ مورد توجه‌ محققان‌ تاریخ‌ ایران‌ قرار نگرفته‌ است‌.

برخى‌ از این‌ دلایل‌ عبارتند از: ۱. قرار گرفتن‌ دوره نسبتاً کوتاه‌ دولت‌ افشاریه‌ بین‌ دو دوره طولانى‌ و با اهمیت‌ صفویه‌ و قاجاریه‌

2. خودداری‌ نادر از تمسک‌ به‌ ابزار دینى‌ و مذهبى‌ برای‌ مقابله‌ با همسایگان‌،

به‌ ویژه‌ عثمانیان‌ که‌ سیاست‌ او مبنى‌ بر اصلاح‌ روابط ایران‌ با همسایگانش‌ نیز از همین‌ نظر

و موضع‌ نشأت‌ مى‌گرفت‌؛ ۳. خشونت‌ جنون‌آمیز نادر در ۳ سال‌ پایانى‌ فرمانرواییش‌ که‌ چهره

فرمانروایى‌ مستبد و بى‌رحم‌ از او در تاریخ‌ ایران‌ ترسیم‌ کرده‌ است‌.

وقتى‌ نادر در خراسان‌ به‌ تکاپو برخاست‌، ایران‌ دچار هرج‌ و مرجى‌ کم‌سابقه‌ بود

. افغانها توانایى‌ اداره امور کشور را نداشتند و در هر گوشه‌ بانگ‌ مخالفى‌ به‌ گوش‌ مى‌رسید.

از سوی‌ دیگر قوای‌ روس‌ و عثمانى‌ نیز بخشهایى‌ از ایران‌ را به‌ تصرف‌ خود درآورده‌ بودند.

در خراسان‌ نیز ملک‌ محمود سیستانى‌ به‌ استقلال‌ فرمان‌ مى‌راند در این‌ زمان‌ فعالیتهای‌ نادر در برابر تاخت‌

و تاز ازبکان‌ به‌ مرو برای‌ حمایت‌ از مردم‌ مرزنشین‌، او را به‌ چهره‌ای‌ شناخته‌ شده‌ در منطقه‌، و به‌ عنوان‌ تنها نیروی‌ عمده‌ در برابر تهاجم‌ ازبکها

و ملک‌ محمود سیستانى‌ درآورده‌ بود. برخوردهای‌ نادر با ملک‌ محمود و شکست‌ ملک‌ محمود توجه‌ شاه‌ طهماسب‌ دوم‌ صفوی‌ را به‌ او معطوف‌ ساخت‌ و از اتحاد با نادر استقبال‌ کرد.