سیاست ما و منشور دوم ملل متحد ۲۰۰۵

مقدمه

به دنبال واقعه ۱۱ سپتامبر و جنگ‌های پیشدستانه آمریکا در خاورمیانه و

تجربه مجادلات تلخ  قدرت‌های بزرگ بر سر حمله به عراق در شورای امنیت

که مؤید فصل تازه‌ای در حیات نظام ملل متحد و شکاف‌هایی عمیق

در مورد مسائل بین‌المللی بود، کوفی‌عنان، دبیر کل سازمان ملل،

در مهر ماه ۱۳۸۲ دست به ابتکاری مهم و بی‌سابقه زد.

او در سخنرانی مجمع عمومی پنجاه و هشتم سازمان اعلام کرد

که جهان و ملل متحد با لحظه‌ای سرنوشت‌ساز و تاریخی مواجه گردیده

و آرمان‌های بشری برای ”امنیت جمعی“ مندرج در منشور سازمان به زیر سؤال رفته‌اند.

وی توجه همگان را به اختلاف‌نظر عمیق میان اعضای ملل متحد در خصوص

”ماهیت تهدیدات کنونی“ و مشروعیت استفاده از ”کاربرد زور“ برای رفع این

تهدیدات جلب کرد. آمریکایی‌ها نیز قبل از این تاریخ و به خصوص پس از

واقعه ۱۱ سپتامبر علناً اظهار کردند که این ”واقعه“ تاریخ آمریکا و تاریخ

روابط بین‌الملل را به دو بخش کاملاً متمایز تقسیم نموده و برای مواجهه

با تهدیدات تازه سازوکارهای جدیدی لازم است. در این راستا سازمان ملل تنها دو راه در پیش‌رو دارد:

یا براساس شرایط نوین امنیتی تغییر ماهیت و سازمان ‌دهد و یا به عنوان نماد نظم کهن در فرآیند تحولات جدید محو شود.

اظهارات کوفی‌عنان آشکارا بر راه اول تأکید دارد.

او در ادامه سخنرانی خود در مجمع عمومی پنجاه و هشتم از تعیین یک هیأت عالی‌رتبه

متشکل از شانزده نفر از رؤسای سابق دولت‌ها، وزرای امور خارجه سابق و مقامات نظامی،

امنیتی و اقتصادی پیشین تایلند، فرانسه، برزیل، نروژ، غنا، استرالیا، انگلیس، اروگوئه،

مصر، هند، ژاپن، روسیه، چین، پاکستان، تانزانیا و آمریکا خبر داد.

این جمع به عنوان هیأت عالی‌رتبه بررسی ”تهدیدات، چالش‌ها و تغییر“

از طرف دبیر کل مأموریت یافت تا از زاویه ”نگاه امنیتی“ به مسائل جهان امروز،

نظرات و پیشنهادهای خود را برای تغییر و تحول در منشور و تشکیلات سازمان ملل متحد ارائه دهد.

ارزیابی تهدیدات موجود علیه صلح و امنیت بین‌‌المللی و نحوه کارکرد

سیاست‌ها و نهادهای موجود در برخورد با این تهدیدات و سپس ارائه

پیشنهادهایی در قالب ”چشم‌انداز امنیت دسته جمعی“ برای دنیای امروز

وظیفه اصلی این هیأت جهت تدوین خمیرمایه یک ”قانون اساسی“ جدید برای جهان بود.